قرارداد جوینت ونچر (مشارکت تجاری)
مشارکت تجاری
قرارداد جوینت ونچر ( مشارکت تجاری ) قرارداد تجاری مشترک است که دو یا چند شرکت کننده در آن برای یک مقصود مشخص تجاری، مالی یا فنی تلاش می کنند.
تعریف قرارداد جوینت ونچر
در رابطه با تعریف قرارداد جوینت ونچر ( مشارکت تجاری ) اتفاق نظر وجود ندارد مثلاً برخی در تعریف آن می گویند جوینت ونچر واحد تجاری مشترکی است که دو یا چند مشارکت کننده برای یک مقصود مشخص تجاری، مالی یا فنی ایجاد می نمایند.
و برخی دیگر نیز معتقدند به اجتماع دو یا چند شخص برای انجام امر تجاری واحد و به منظور کسب منفعت جوینت ونچر گفته می شود.
در اشخاص حقوقی خصوصی یا عمومی اعم از یک یا چند شرکت خصوصی یا دولتی سرمایه گذار با دو شخص یا اشخاص مشابه در کشور میزبان با موضوع و هدف سرمایه گذاری، مبادله ی فناوری، اجرای طرح های مشترک اقتصادی صنعتی در کشور میزبان مبادرت به همکاری و مشارکت متقابل می نمایند که از مهمترین پیامدهای این قالب حقوقی مشارکتی انتقال فناوری است.
در قرارداد جوینت ونچر ( مشارکت تجاری ) بین اشخاص حقوقی هدف کشوری که برای تشویق و جذب سرمایه گذاران حاضر به دادن امتیازاتی می شود با هدف طرف مقابل که در پی سرمایه گذاری درصدد تحصیل منافع مادی است متفاوت است. اما کوشش آنها برای رسیدن به اهداف مزبور مشترک است.
ابزار رسیدن و تحقق این مشارکت نه لزوماً قرارداد است و نه صرفآً تشکیل یک شرکت بلکه از هر ترتیبی که آن واحد مشترک تحت کنترل باشد می توان استفاده کرد.
بنابراین می توانیم بگویم که جوینت ونچر یک تکنیک حقوقی برای مشارکت در امری تجاری به منظور دستیابی به اهداف خاص طرفین آن است.
مشارکت تجاری
ویژگی های مشترک قراردادهای جوینت ونچر
طرفین قرارداد جوینت ونچر
کلیه ی اشخاص حقیقی و حقوقی می توانند با مشارکت همدیگر مبادرت به تشکیل جوینت ونچر نمایند و در مواردی که دو یا چند شخص حقوقی تصمیم به مشارکت در این قالب داشته باشند، هیچ تفاوتی وجود ندارد که از دسته اشخاص حقوقی خصوصی باشند یا عمومی.
علاوه بر این در مورد شرکت ها ممکن است که همه یا بعضی از آنها از دسته شرکت های شخص باشند یا شرکت های سرمایه، یا تلفیقی از این دو دسته.
سرمایه ی تشکیل دهنده ی قرارداد جوینت ونچر
امروزه اموال و دارایی هایی که در قرارداد جوینت ونچر به کار می رود از چهارچوب سنتی مال از قبیل مال منقول و غیرمنقول، عین و منفعت و پول خارج است و از مصادیق نوین مال در این قرارداد می توان از علوم، فنون، تجارت، هنر و انواع آفرینش های فکری و فناورانه نام برد.
تقسیم سود و زیان در قرارداد جوینت ونچر
از ویژگی های عمده شرکت تحصیل سود و تحمیل زیان های وارده به صورت شریکی می باشد اما در قراردادهای جوینت ونچر معمولاً نوعی ترتیب ترجیحی برای برخورداری سود قائل می شوند و یا در قبال آن مبادرت به اخذ تضمینات لازم می نمایند.
مالکیت، مدیریت و کنترل در قرارداد جوینت ونچر
در مواردی که جوینت ونچر با مداخله یک دولت و به عنوان یک شیوه سرمایه گذاری خارجی تشکیل می گردد لازم است که دولت میزبان برای اعمال یک کنترل موثر برای مدیریت و اجرای فعالیت های تجاری، پاره ای تصمیمات حیاتی را در زمینه های مدیریتی و اجرایی اتخاذ کند که از آن جمله می توان به شهیل و رمان سازی فعالیت های تجاری، تأمین ملزومات ضروری (مانند تأمین مالی، تجهیزات، ماشین آلات و انواع نوها و دانش فنی ضروری) استقراض، تدوین برنامه های توسعه، بازاریابی و.. در راستای اهداف بلند مدت کشور سرمایه پذیر اشاره نمود.
چگونگی انتقال فناوری در قرارداد جوینت ونچر
در مشارکت های بین المللی در قالب قراردادهای جوینت ونچر معمولاً شرطی گنجانیده می شود که به موجب آن شرکت خارجی (در مقام سرمایه گذار خارجی) موظف به ارائه ی آخرین فناوری های مدرن و پیشرفته جهت تحقق منظور مشترک طرفین یعنی انجام فعالیت مشارکتی موضوع قرارداد جوینت ونچر می باشد. به ویژه در مواردی که یک طرف قرارداد، دولت میزبان (به عنوان سرمایه پذیر) باشد، دولت ها به عنوان حافظ منافع عمومی ملت بر انتقال فناورانه و به کار گرفتن آنها در خدمت تأکید می ورزند از این رو شرط انجام موضوع با بهترین کیفیت و کاربرد تکنیک هایی که مطابق با پیشرفته ترین داده های علم روز باشد، از مهمترین مفاد این دسته از ترتیبات قراردادی- تجاری به شمار می رود، بر این اساس طرف خارجی موظف خواهد بود تجهیزات، تأسیسات، ماشین آلات جدید و آخرین دانش فنی و تجارب خود در به کارگیری آنها را به عنوان تمام یا بخشی از آورده یا سرمایه خود در تشکیل و راه اندازی قرارداد جوینت ونچر به کار بگیرد.